Nowe regiony – na zachodzie Mazur dużo zmian

Fragment mapy z artykułu w Geographia Polonica

Z regionalizacją fizycznogeograficzną Polski Kondrackiego zetknął się niemal każdy. Zaproponowany sposób i terminologia są wciąż aktualne choć postęp badań w ciągu ponad półwiecza stosowania systemu, pozwalał na coraz dokładniejsze wydzielanie regionów. Ostatnie modyfikacje jakie powszechnie zostały przyjęte nastąpiły w latach 90-tych ubiegłego wieku. Z takim podziałem przygotowywaliśmy się do zaliczania ćwiczeń i wycieczek na kursie przewodnickim. Z tej okazji skomponowałem interaktywną mapę mezoregionów Warmii i Mazur. Przydała mi się na kilku wycieczkach.

Nowy podział

Kiedy teraz pomyślałem o udostępnieniu mapy do celów dydaktycznych (może przyda się nauczycielom i uczniom przy obecnej pracy zdalnej), okazało się, że niedawno (2018) zespół wybitnych polskich geografów zaproponował szereg zmian w podziale regionalnym Polski. Co więcej, regionalizacja po zmianach jest już stosowana oficjalnie i polecana przez GDOŚ. Czas więc najwyższy upowszechniać ten nowy podział.

Nowa mapa

Mapę przedstawioną powyżej dedykuję więc nie tylko uczniom, ale także koleżankom i kolegom przewodnikom. Zwracam uwagę na znaczne zmiany jakie wprowadzono na obszarze Mazur Zachodnich (to oczywiście określenie spoza oficjalnej regionalizacji). Najważniejsza zmiana to wydzielenie w obrębie Pojezierza Iławskiego trzech, zupełnie nowych mezoregionów. Dotychczas był to jedyny mezoregion będący jednocześnie makroregionem (albo makroregion niepodzielony na mezoregiony). Miłą dla mieszkańca Olsztynka zmianą jest pojawienie się Równiny Olsztynka, wydzielonej z obszaru Pojezierza Olsztyńskiego. Choć określenie „równina” w osobistym odbiorze tego terenu nie jest adekwatne. Nie mam na razie wiedzy na temat kryteriów powyższych wydzieleń, więc to nie jest uwaga merytoryczna. W miarę wygospodarowania odrobiny czasu postaram się dotrzeć do informacji i przedstawić je nieco szerzej w odrębnych wpisach.
Zwracam też uwagę, że nowy podział regionalny został wykonany dla skali 1:50 000, jest więc dużo bardziej szczegółowy niż dotychczasowe skale przeglądowe. Polecam więc przyglądanie się granicom regionów bo teraz nie będzie już tylu wątpliwości co do przynależenia danego miejsca do konkretnej jednostki (choć może szkoda, że odpadnie temat do dyskusji).

Źródła danych

Dodam jeszcze, że źródłem danych był artykuł w Geographia Polonica ale dla zmniejszenia pliku z danymi zostały one poddane uproszczeniu. W dużych powiększeniach widoczne więc są nieprzylegające granice, a przesunięcia sięgają 30-50 metrów. Dokładniejsze odwzorowanie znajdziecie w Geoserwisie GDOŚ ale bez dymków z podpowiedziami (w legendzie trzeba zaznaczyć Inne dane środowiskowe, a po rozwinięciu Mezoregiony fizycznogeograficzne).

Przydatna mapa do nauki zdalnej

Zainteresowanych podziałem regionalnym całej Polski odsyłam do niezależnej mapy. Tu objętość danych jeszcze większa więc trzeba spokojnie poczekać na wczytanie.